Leader jest podejściem wielosektorowym, przekrojowym i partnerskim, realizowanym lokalnie na określonym obszarze (obszary działania LGD) , umożliwiającym osiągnięcie celów osi trzeciej. Celem osi czwartej (LEADER)jest przede wszystkim budowanie kapitału społecznego poprzez aktywizację mieszkańców oraz przyczynianie się do powstawania nowych miejsc pracy na obszarach wiejskich, a także polepszenie zarządzania lokalnymi zasobami i ich waloryzacja, w skutek pośredniego włączenia lokalnych grup działania w system
zarządzania danym obszarem. Pomocne w osiągnięciu celów osi będą równieżprojekty współpracy.
Leader jest podejściem przekrojowym, które ma przyczynić się do aktywizacji społeczności wiejskich poprzez włączenie partnerów społecznych i gospodarczych do planowania i wdrażania lokalnych inicjatyw.
Lokalne podejście powiązane z określonym obszarem, wpływa na lepsze zdefiniowanie problemów obszaru i określenie sposobów ich rozwiązania.
Leader jest oddolnym partnerskim podejściem do rozwoju obszarów wiejskich, realizowanym przez lokalne grupy działania (LGD), polegającym na opracowaniu przez lokalną społeczność wiejską lokalnej strategii rozwoju (LSR) oraz realizacji wynikających z niej innowacyjnych projektów łączących zasoby ludzkie, naturalne, kulturowe, historyczne, itp., wiedzę i umiejętności przedstawicieli trzech sektorów: publicznego, gospodarczego i społecznego. Przedstawiciele tych sektorów tworzą partnerstwo zwane lokalną grupą działania, które jest reprezentatywne dla obszaru objętego LSR.
Na poziomie decyzyjnym LGD, co najmniej 50% stanowią partnerzy gospodarczy i społeczni. Lokalna grupa działania wybiera projekty, których realizacja przyczyni się do osiągnięcia celów wspólnie opracowanej lokalnej strategii rozwoju.
Takie oddolne podejście wzmocni spójność podejmowanych lokalnie decyzji, podniesie jakość zarządzania i przyczyni się do wzmocnienia kapitału społecznego w społecznościach wiejskich, a także skłoni do stosowania innowacyjnych rozwiązań w zakresie rozwoju danego obszaru. W ramach podejścia Leader będzie również wspierana działalność lokalnych grup działania, w tym realizowane przez nie projekty współpracy.
WDRAŻANIE LOKALNYCH STRATEGII ROZWOJU Działanie ma na celu umożliwienie mieszkańcom obszaru objętego LSR realizacji projektów w ramach tej strategii. Realizacja tej strategii powinna przyczynić się do poprawy jakości życia na obszarach wiejskich m.in. poprzez wzrost aktywności lokalnych społeczności oraz stymulowanie powstawania nowych miejsc pracy.
W ramach realizacji LSR LGD wybiera projekty do realizacji w ramach środków przyznawanych na realizację strategii. Pracownicy LGD nieodpłatnie pomagają wnioskodawcom w przygotowaniu projektów.
ZAKRES POMOCY Przewiduje się udzielenie pomocy:
1.Na operacje odpowiadające warunkom przyznania pomocy w ramach działań osi 3:
a) „Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej”.
Pomocy udziela się z tytułu podjęcia lub rozwoju działalności w zakresie:
- usług dla gospodarstw rolnych
b) „ Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw”
c) „Odnowa i rozwój wsi”;
2.dla małych projektów, działania mogą dotyczyć:
a) podnoszenia świadomości społeczności lokalnej, w tym przez organizację szkoleń i innych przedsięwzięć o charakterze edukacyjnym i warsztatowym dla podmiotów z obszaru objętego LSR,
b) podnoszenia jakości życia społeczności lokalnej na obszarze objętym LSR, w tym przez:
- udostępnianie urządzeń i sprzętu komputerowego, w tym urządzeń i sprzętu umożliwiającego dostęp do internetu,
- organizację imprez kulturalnych, rekreacyjnych lub sportowych;
c) rozwijanie aktywności społeczności lokalnej przez:
- promocję lokalnej twórczości kulturalnej z wykorzystaniem lokalnego dziedzictwa, w tym kulturowego, historycznego lub przyrodniczego,
- kultywowanie miejscowych tradycji, obrzędów i zwyczajów,
- kultywowanie języka regionalnego i gwary,
- kultywowanie tradycyjnych tradycji zawodów i rzemiosła;
d) rozwijanie turystyki lub rekreacji na obszarze objętym LSR, w ty6m przez:
- utworzenie lub zmodernizowanie bazy informacji turystycznej oraz stron internetowych, przygotowanie i wydanie folderów oraz innych publikacji informacyjnych dotyczących obszaru objętego LSR,
- budowę, odbudowę lub oznakowanie małej infrastruktury turystycznej, w szczególności punktów widokowych, miejsc wypoczynkowych lub biwakowych, tras narciarstwa biegowego lub zjazdowego, szlaków wodnych, szklaków rowerowych, szlaków konnych, ścieżek spacerowych lub dydaktycznych;
e) zachowanie, odtwarzanie, zabezpieczenie lub oznakowanie cennego, lokalnego dziedzictwa krajobrazowego i przyrodniczego, w szczególności obszarów objętych poszczególnymi formami ochrony przyrody, w tym obszarów Natura 2008;
f) zachowanie lokalnego dziedzictwa kulturowego i historycznego, w tym przez:
- odbudowę albo odnowienie lub oznakowanie budowli lub obiektów małej architektury wpisanych do rejestru zabytków lub objętych wojewódzką ewidencją zabytków,
- odnowienie dachów lub elewacji zewnętrznych budynków wpisanych do rejestru zabytków lub objętych wojewódzką ewidencją zabytków,
- remont lub wyposażenie muzeów,
- remont lub wyposażenie świetlic wiejskich,
g) inicjowanie powstawania, przetwarzania lub wprowadzania na rynek produktów i usług opartych na lokalnych zasobach, tradycyjnych sektorach gospodarki lub lokalnym dziedzictwie, w tym kulturowym, historycznym lub przyrodniczym, albo podnoszenie jakości takich produktów
h) wykorzystanie energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych w celu poprawienia warunków prowadzenia działalności kulturalnej lub gospodarczej.
FUNKCJONOWANIE LOKALNEJ GRUPY DZIAŁANIA, NABYWANIE UMIEJĘTNOŚCI I AKTYWIZACJADziałanie zapewni sprawną i efektywną pracę LGD wybranych do realizacji opracowanych przez nie LSR, doskonalenie zawodowe osób uczestniczących w realizacji LSR oraz budowanie kapitału społecznego na wsi.
ZAKRES DZIAŁANIAW ramach działania pomoc przyznawana na funkcjonowanie LGD oraz nabywanie umiejętności i aktywizację prowadzoną na obszarze wdrażania LSR.
Pomoc może dotyczyć w szczególności:
1.kosztów bieżących (administracyjnych) LGD,
2.realizacjo badań dotyczących obszaru objętego LSR,
3.informowania o obszarze objętym LSR, realizacji LSR oraz działalności LGD,
4.szkolenia osób biorących udział we wdrażaniu LSR,
5.organizacji i przeprowadzenia wydarzeń promocyjnych lub kulturalnych związanych z obszarem LSR, realizacją LSR oraz działalnością LGD,
6.animowania społeczności lokalnych.